مراحل آموزش ریاضیات به دانش آموزان

الف – مرحله مجسم :

در این مرحله است که باید با بازی در کلاس ، با سئوال و جواب گروهی یا انفرادی ، با مشاهده در محیط از طریق داستان و نمایش ، با استفاده از وسایل کمک آموزشی توسط شاگرد و معلم، دانش آموز با مفهوم آشنا شود ، مفهوم در ذهن او نقش بندد و تا اندازه ای با آن خو بگیرد.

در هر درسی این مرحله وجود دارد بهترین کار معلم در کلاس ارائه خوب این مرحله با توجه به هدف درس است. برای این مرحله ، ابتکار خود معلم مهمترین نقش را دارد. در همین مرحله است که معلم متناسب با موضوع درس و ابتکار خود روش های مختلف تدریس را به کار می بندد. کتاب دانش آموز معمولاً هیچ گونه کمکی به معلم در این مرحله مهم نمی کند ولی می تواند راه فعالیت هایش را به او نشان دهد.

ب – مرحله شفاهی :

منظور از این مرحله این است که آموزگار با بازگو کردن جواب هایی که در مرحله پیش از دانش آموزان دریافت کرده به طور دقیق و یا حتی با نظم دادن به تجربیات و مشاهدات آن ها به طور شفاهی سعی در تفهیم مطلب می کند. واژه هایی که در درس باید به طور دقیق عرضه شوند با بیان درست تفهیم می کند و گاهی از دانش آموزان تکرار آن را به طور دسته جمعی یا انفرادی به طور شفاهی می خواهد.

این مرحله به تنهایی و بدون انجام مرحله الف هیچ گونه ارزش و اعتباری در کلاس درس ندارد و به کار بردن آن به طور مستقیم بدترین ، بی نتیجه ترین و مضرترین طریقه آموزش در کلاس است. ولی این مرحله برای مرحله ج زیر که اساسی است لازم و ضروری است.

ج – مرحله نیمه مجسم  ( تصویری ) :

در این مرحله هم از وسایل کمک آموزشی مختلف ( از جمله تخته سیاه و دفتر مشق برای کشیدن و نوشتن ) برای فهماندن مطلب استفاده می شود ، در حقیقت کار مرحله الف و نتایج آن در این مرحله به صورت تصویری و نیمه مجسم در می آید. اهمیت این مرحله کمتر از اهمیت مرحله اول نیست و می توان در آن هم از ارزش های گوناگون تدریس استفاده نمود ( البته متناسب با موقعیت ) . یاد آوری می شود که منظور استفاده از تخته سیاه و دفتر مشق این نیست که تصاویر و مفاهیمی که در کتاب دانش آموزان عرضه شده اند بار دیگر روی تابلو و دفتر توسط معلم یا شاگرد باز نویسی شوند ، بیایید به خاطر رضای خدا این عادت رونویسی و باز نویسی که در مدارس ما معمول گشته است کم کم فراموش کنیم و به جای آن مغزها و  قوه های ابتکار خود و دانش آموزانمان را به کار اندازیم . باشد که نسل آینده به جای تقلید کورکورانه به سازندگی بپردازد.

در ابتدای عرضه هر مفهوم و در بیشترین صفحات کتاب دانش آموز تصاویری به این مرحله اختصاص داده شده است تا الهام بخش و راهنمای آموزگار و شاگرد برای این مرحله باشد ولی استفاده مستقیم از این تصویر های کتاب باید در آخرین قسمت این مرحله و درست قبل از انجام مرحله کنترل زیر انجام شود.

د – مرحله کنترل :

منظور از این مرحله این است که بررسی کنیم تا چه اندازه در مرحله الف و ب و ج   به هدف درس رسیده ایم. تمرین هایی که در صفحه های کتاب دانش آموز ارائه گردیده است با دقت خاص در مسیر هدف آن صفحه ، فقط برای این مرحله ارائه گردیده اند و باید در کتاب و حتی الامکان در مدرسه انجام شود.

اگر مراحل قبلی تدریس رعایت شده اند هیچگونه نیاز به راهنمایی دانش آموز برای انجام تمرین ها نیست. تنها باید دانش آموز دستور کار را درست بفهمد . این دستور کار در بالای صفحات یا بالای هر قسمت با خط ریز نوشته شده که معلم آنها را می خواند و اگر کافی نمی داند با زبان کودک این دستور را برای او روشن تر می کند. ولی آموزگار باید توجه کند که توضیح دستور العمل نباید به مرحله ای برسد که تمرین عملا حل شود و دانش آموز باز هم نقش رونویس کننده و باز نویس کننده گفته معلم را به خود بگیرد. به نظر ما اگر غیر از روشی که گفته شده برای مرحله کنترل عمل شود کاملاً بر خلاف هدف کتاب قدم برداشته شده است. برای آگاهی بیشتر از چگونگی استفاده از هر صفحه  کتاب دانش آموز به راهنمای تدریس آن صفحه مراجعه کنید.

ر – مرحله رفع اشتباهات و به کار گیری درس :

در این مرحله آموزگار باید کار انجام شده توسط دانش آموز را ببیند برای آن هایی که مطلب را در نیافته اند روی تخته یا دفتر مشق تمرین های اضافی همانند کتاب بدهد تا مطلب را بفهمد. معلم خوب تصحیح کارهای دانش آموزان را بعد از کلاس درس در ساعت های بیکاری انجام می دهد نه همان موقع در کلاس. دانش آموزانی که مطلب را خوب درک کرده اند در صورت امکان و توانایی آموزگار ، باید در کارهای مشابه ولی مشکل تر مغز آنها را به کار انداخت. در هر صورت مطا لب ریاضی انتزاعی نیستند و به طور حتم در صفحات بعدی دوباره به کار گرفته خواهد شد.

adelehkarimi.blogsky.com/،

1- کتاب معلم ( راهنمای تدریس ) ریاضی اول دبستان.

2- کتاب معلم ( راهنمای تدریس ) ریاضی دوم دبستان.

3- کتاب معلم ( راهنمای تدریس ) ریاضی سوم دبستان.

4- کتاب معلم ( راهنمای تدریس ) ریاضی چهارم دبستان.

5- کتاب معلم ( راهنمای تدریس ) ریاضی پنجم دبستان.

6- کلیات روشهای و فنون تدریس ، امان ا صفوی.

7- مهارت های آموزشی و پرورشی ، دکتر حسن شعبانی

آموزش از طریق بازی بر بهبود نگرش ریاضی دانش‌آموزان دختر مقطع ابتدایی

بهبود وضعيت آموزش رياضي و چالش هاي پيش روي روش هاي ياددهي و ياد گيري رياضي دوره ابتدایی

بهترین روش برای آموزش ریاضی به دانش آموزان